Outsourcing in estimating the uncertainty of coordinate measurements *
Outsourcing w szacowaniu niepewności pomiarów współrzędnościowych
Mechanik nr 10/2019 - Metrologia techniczna
ABSTRACT: The current situation in the estimation of uncertainty of coordinate measurements and the proposal to perform the uncertainty estimation service by an external institution are presented. This possibility arose thanks to the development of a method that uses the current calibration results as input information about the accuracy of the measuring machine, and as the information about the dimensions of the object – the coordinates of a small number of so-called characteristic points.
KEYWORDS: coordinate measuring technique, measurement uncertainty
STRESZCZENIE: Przedstawiono aktualną sytuację w zakresie szacowania niepewności pomiarów współrzędnościowych oraz propozycję wykonania usługi szacowania niepewności przez instytucję zewnętrzną. Ta możliwość pojawiła się dzięki opracowaniu metody, która jako informacji wejściowej o dokładności maszyny pomiarowej używa aktualnych wyników wzorcowania, a jako informacji o wymiarach przedmiotu – współrzędnych niewielkiej liczby tzw. punktów charakterystycznych.
SŁOWA KLUCZOWE: współrzędnościowa technika pomiarowa, niepewność pomiaru
BIBLIOGRAFIA / BIBLIOGRAPHY:
[1] PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02 Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących.
[2] PN-EN ISO 10012:2004 Systemy zarządzania pomiarami. Wymagania dotyczące procesów pomiarowych i wyposażenia pomiarowego.
[3] EA-4/16 Wytyczne EA dotyczące wyrażania niepewności w badaniach ilościowych. European cooperation for Accreditation 2003.
[4] PKN-ISO/TR 10017:2005 Wytyczne dotyczące technik statystycznych odnoszących się do ISO 9001:2000.
[5] Płowucha W. „Szacowanie niepewności pomiarów współrzędnościowych metodą analizy wrażliwości – podstawy teoretyczne”. Mechanik. 11 (2018): 953–956.
[6] Płowucha W. „Szacowanie niepewności pomiarów współrzędnościowych odchyłek równoległości osi metodą analizy wrażliwości”. Mechanik. 12 (2018): 1136–1139.
[7] Gąska A. i in. „System prognozowania dokładności pomiaru z wykorzystaniem symulatora współrzędnościowej maszyny pomiarowej oraz jej wirtualnego modelu dokładności”. Mechanik. 3 (2016): 220–221.
[8] ISO/TS 15530-1:2013 Geometrical product specifications (GPS). Coordinate measuring machines (CMM): Technique for determining the uncertainty of measurement. Part 1: Overview and metrological characteristics.
[9] PN-EN ISO 15530-3:2011 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Współrzędnościowe maszyny pomiarowe (CMM): Metoda wyznaczania niepewności pomiaru. Część 3: Zastosowanie przedmiotów wzorcowych i wzorców.
[10] ISO/TS 15530-4:2008 Geometrical Product Specifications (GPS). Coordinate measuring machines (CMM): Technique for determining the uncertainty of measurement. Part 4: Evaluating task-specific measurement uncertainty using simulation.
[11] Heisselmann D., Franke M., Rost K., Wendt K., Kistner T., Schwehn C. “Determination of measurement uncertainty by Monte Carlo simulation”. Advanced Mathematical and Computational Tools in Metrology and Testing. XI, 2019.
[12] https://www.metrosage.com/punditcmm.html.
[13] PN-ISO 3534-1:2009 Statystyka. Słownik i symbole. Część 1: Ogólne terminy statystyczne i terminy wykorzystywane w rachunku prawdopodobieństwa.
DOI: https://doi.org/10.17814/mechanik.2019.10.82
* Artykuł recenzowany
