Zawartość miesięcznika nr 05/06/2014

Biuletyn Instytutu Zaawansowanych Technologii Wytwarzania
424	Zakres zastosowania i możliwości pomiarowe modułowego systemu TOPO 02 do pomiaru i analizy topografii powierzchni* - T. Miller, K. Gajda, A. Łętocha Zaprezentowano możliwości pomiarowe, zakres stosowania oraz parametry techniczne opracowanego w Instytucie Zaawansowanych Technologii Wytwarzania (IZTW) systemu TOPO 02 do pomiaru makro- i mikrostruktury geometrycznej powierzchni. Przedstawiono przykłady zastosowania systemu oraz zalety rozwiązania pozwalającego na szeroki zakres pomiarów i analizy. SŁOWA KLUCZOWE: chropowatość, mikrogeometria, kształt, topografia powierzchni, struktura geometryczna powierzchni

CAD/CAM
382	Obróbka gwintów narzędziem punktowym na tokarkach CNC* - B. Pytlak Przedstawiono aplikację metody toczenia gwintów za pomocą uniwersalnego narzędzia punktowego, na przykładzie obróbki gwintu falistego. W tym celu wykorzystano zaawansowane funkcje układu sterowania SINUMERIK: sprzężenie osi, tablice krzywych oraz interpolację wielomianową. Obrobiony tą metodą gwint poddano ocenie pod względem dokładności (odchyłka od zarysu teoretycznego wyniosła przeciętnie 30 μm) i czasu obróbki (obróbka metodą toczenia gwintów była krótsza w porównaniu z tradycyjną metodą nacinania tego samego rodzaju gwintu). Ponadto powierzchnia gwintu toczonego charakteryzowała się mniejszą chropowatością. SŁOWA KLUCZOWE: obróbka gwintów, tablica krzywych, sprzężenie osi, narzędzie punktowe
458	Zmiana oferty: z produktów standardowych na narzędzia tworzone na specjalne zamówienie. Dwa (zintegrowane) zakłady są lepsze niż jeden (SIEMENS INDUSTRY SOFTWARE PLM). Za pomocą systemów NX™ i Solid Edge® firma HiCut Tools rozpoczęła produkcję narzędzi skrawających najwyższej klasy. Teamcenter® umożliwia zakładom produkcyjnym w Szwajcarii i Bułgarii korzystanie ze wspólnej bazy danych projektów.
461	Zintegrowane projektowanie 3D i zaawansowane obróbki CAM (3D MASTER). ZW3D – system CAD/CAM, który oferuje duże możliwości projektowe w atrakcyjnej cenie. Na dołączonej płycie CD – pełna (30-dniowa) wersja oprogramowania ZW3D Premium.
462	Programowanie off-line w świecie rzeczywistym na przykładzie aplikacji robota, symulatora i systemu CAD/CAM* - R. Wypysiński Omówiono możliwości adaptacyjnego programowania off-line, uwzględniającego rzeczywistą pozycję przedmiotu i zmiany jego kształtu. Pokazano wykorzystanie zintegrowanego systemu CAD/CAM oraz symulatora robotów Eureka w aplikacji cięcia i ukosowania. SŁOWA KLUCZOWE: systemy CAD/CAM, wirtualna obróbka
464	Obróbka wielozadaniowa. Moduł obróbki tokarskiej do różnych zastosowań (EDGECAM/NICOM). Moduł do programowania obróbki toczeniem, frezowaniem i wierceniem w jednym środowisku, z zachowaniem pełnej integracji różnych typów obróbki i asocjatywności z modelem.
466	Mastercam Mill-Turn – nowa jakość programowania procesów równoległych na obrabiarkach wieloosiowych (ZALCO). Specjalny moduł Mill-Turn do projektowania kompletnej technologii, synchronizacji zabiegów, wyrafinowanej symulacji i szybkiego przygotowania kodu sterującego złożonymi maszynami.
469	Delcam PowerMILL – bezpieczny CAM (DELCAM). W Delcam PowerMILL dostępne są narzędzia, których zadaniem jest wygenerowanie bezpiecznej, czyli wolnej od kolizji ścieżki narzędzia i/lub spełniającego to kryterium programu sterującego frezarką CNC.

Forum Akademickie
440	Jet Stream laureatem konkursu SAE Aero Design West.
440	Zawody łazików marsjańskich – tym razem w Polsce!
470	Po raz czwarty nagrodzono najlepszych studentów-wynalazców.
470	Finansowy zastrzyk dla akademickich biur karier

Metrologia techniczna
434	ZEISS zaprezentował nowy model maszyny CONTURA na targach CONTROL 2014 w Stuttgarcie (CARL ZEISS). Maszyna pomiarowa nowej generacji – dokładniejsza, z większą liczbą zakresów pomiarowych oraz oprogramowaniem CALYPSO. Jej atutem jest możliwość zastosowania głowicy optycznej oraz technologii skaningu.
436	Wyjątkowe ramię pomiarowe dla wyjątkowego motocykla (FARO). Faro Edge ScanArm – przenośne siedmioosiowe ramię pomiarowe nowej generacji, wyposażone w głowicę skanującą Laser Line Probe.
438	ZOLLER wyznacza nowe trendy. Nowości w pomiarach i kontroli narzędzi skrawających (ZOLLER). W odpowiedzi na rosnące oczekiwania wobec dokładności narzędzi skrawających oraz dążenie do zwiększania wydajności skrawania i wytrzymałości ostrza firma Zoller – lider w branży ustawiania, pomiarów i kontroli narzędzi – oferuje swoje najnowsze urządzenia.
439	Multisensoryka w kontroli złożonej geometrii (OBERON 3D). Propozycja rozwiązania tam, gdzie wymagana jest kontrola makro- i mikrogeometrii elementów o złożonej strukturze geometrycznej.

Napędy i sterowanie
441	Nowości firmy Igus: E2 micro: e-prowadnik przewodów energetycznych (IGUS). E-prowadnik E2 micro jest dostępny w sześciu nowych szerokościach wewnętrznych i w wersjach o różnych promieniach gięcia. Bezpłatne narzędzie do otwierania, dodawane do każdego e-prowadnika micro, zauważalnie skraca czas montażu i przyczynia się do redukcji kosztów.
442	Dobór kąta zarysu zęba obrotowego w globoidalnej przekładni rolkowej* - M. Sobolak, P. E. Jagiełowicz Przedstawiono sposób doboru kąta zarysu zęba obrotowego w globoidalnej przekładni rolkowej, pozwalającego na zminimalizowanie poślizgu względnego. Omówiono metodykę wyznaczania poślizgu względnego dla globoidalnych przekładni rolkowych. Opisano rozkład prędkości poślizgu w zależności od wzajemnego położenia zębów i od kąta zarysu zęba. SŁOWA KLUCZOWE: globoidalna przekładnia rolkowa

Narzędzia
388	Narzędzia do wytaczania dokładnego – lekkie jak piórko (WALTER). Nowość w ofercie firmy Walter AG – Walter PrecisionMEDIUM B4031.C – narzędzie o zredukowanej masie wzbogaca asortyment systemowych narzędzi oferowanych pod nową marką Light Weight Solution (LWS).
391	Jak zwyciężyć w wyścigu produktywności? (SANDVIK COROMANT). Narzędzia i technologie przygotowane w ścisłej współpracy z klientami w celu zwiększenia wydajności skrawania oraz optymalnego wykorzystania możliwości obrabiarek.
392	Wiertła MPS1 – nowe narzędzia do wysoko wydajnego wiercenia. Antywibracyjne frezy trzpieniowe VQ do obróbki materiałów trudno obrabialnych (MITSUBISHI MATERIALS). Wiertła o zwiększonej wytrzymałości, skonstruowane w celu osiągnięcia podwójnej wydajności wiercenia poprzez znaczne podniesienie parametrów skrawania. Trzy nowe typy frezów trzpieniowych serii VQ do obróbki materiałów trudno obrabialnych.
394	Obrabiaj inteligentnie narzędziami firmy ISCAR (ISCAR). W ramach nowej kampanii HIGH-Q-LINE Iscar udowadnia, że innowacyjne produkty idą w parze z dążeniem do przełomowych rozwiązań technologicznych.
398	Optymalizacja aplikacji tokarskich z zastosowaniem nowych płytek i oprawek Rhino Rush (TAEGUTEC). Linia narzędzi do toczenia Rhino Rush wzbogacona została o nowe geometrie płytek oraz nowe konstrukcje oprawek, które zwiększają zakres zastosowania tych narzędzi w różnych gałęziach przemysłu obróbkowego.
404	Nowa głowica frezarska MAPAL EcoFeed-Blue (MAPAL). Nowa głowica frezarska Mapal EcoFeed-Blue to narzędzie opracowane z myślą o przeciwdziałaniu gromadzeniu się wiórów we wnękach obrabianych części.
406	GM300 – MQL-Program. Rozwiązania dostosowane do chłodzenia mgłą olejową (GÜHRING). Firmowy program, w którym oferuje się oprawki i akcesoria umożliwiające stosowanie chłodzenia mgłą olejową w wersji jedno- i dwukanałowej.
408	Mikrogwintowniki M2 i M2,5 nowej generacji – G2 (FANAR). Gwintowniki M2 i M2,5, odpowiadające standardom najlepszych światowych producentów, wykonane innowacyjną technologią.
410	FABA METAL – rozwój, konsekwencja, sukces (FABA). Polski i europejski producent profesjonalnych narzędzi przeznaczonych do maszynowej obróbki drewna Faba od 2004 r. skutecznie rozwija produkcję narzędzi do obróbki metalu.
412	Spotkanie z dystrybutorami firmy YG-1 Poland. 4G Mills – nowa linia frezów produkcji YG-1 (YG-1). Oferta firmy zaprezentowana podczas szkolenia z zakresu stosowania nowych narzędzi oraz nowa linia narzędzi do frezowania 4G.
416	Produkty GARANT wyróżnione w prestiżowym konkursie (PERSCHMANN/HOFFMANN GROUP). Trzy produkty marki Premium GARANT Hoffmann Group otrzymały nagrodę iF Product Design w dziedzinie wzornictwa.
418	Technologia termokurczliwa Kelch i-tec® (ITA). Oferta systemu termokurczliwego do mocowania narzędzi, którego zaletą jest trwałość połączenia oraz odporność na uszkodzenia i błędy operatora.
420	Technika mocowania magnetycznego – teraz w nowej linii ekonomicznej Performance Line (SCHUNK). Płyty magnetyczne z technologią kwadratowych, równoległych i promieniowych biegunów MAGNOS w wielu różnych branżach i zastosowaniach potwierdzają swą niezwykle wysoką jakość, dużą siłę oraz elastyczność w zakresie mocowania.
422	Systemy mocowania detali i narzędzi (INMET-BTH). Oferta systemów mocowań, które mogą być ze sobą ściśle powiązane, tworząc rozwiązania modułowe (imadła precyzyjne, przyrządy obróbkowe, systemy paletowe i systemy mocowań narzędzi w prasach).

Nowe technologie
472	Inżynieria rekonstrukcyjna w modelowaniu wyrobów medycznych* - K. Karbowski, M. Banach, R. Czepko, P. Masłowski, W. Sujka Opisano zastosowanie metod inżynierii rekonstrukcyjnej (reverse engineering) w medycynie. Podano przykłady analizy obrazów uzyskanych metodami tomografii komputerowej oraz digitalizacji obiektów skanerem światła strukturalnego, wykonanych w celu zaprojektowania i przygotowania protezy rozległego ubytku kości czaszki. SŁOWA KLUCZOWE: CAD, inżynieria rekonstrukcyjna, światło strukturalne, medycyna

Nowości wydawnicze
474	R. Puzyrewski, J. Sawicki: Podstawy mechaniki płynów i hydrauliki
474	D. Jóźwiak: NX Projektowanie form wtryskowych

Obrabiarki
325	Mechatroniczne napędy maszyn i urządzeń technologicznych. Cz. V. Mechatroniczne napędy z silnikami skokowymi* - J. Kosmol Przedstawiono różne rodzaje silników skokowych stosowanych w maszynach i urządzeniach technologicznych. Omówiono budowę i zasadę działania tych silników oraz ich klasyfikację. Zaprezentowano sposoby sterowania i ich wpływ na elementarny skok silnika. Oceniono pięć najważniejszych cech eksploatacyjnych takich napędów, co pozwala na ich porównywanie z innymi napędami. SŁOWA KLUCZOWE: napęd, silnik, silnik skokowy, sterowanie sekwencyjne, sterowanie amplitudowe
332	Źródła promieniowania laserowego serii TruDisk. Najwyższej jakości lasery typu fiber do spawania, cięcia i napawania (TRUMPF). Nowoczesne, wysokiej jakości lasery przemysłowe umożliwiające uzyskanie mocy do 6 kW z jednego dysku, przeznaczone do pracy wielozmianowej i obsługi wielu stanowisk.
334	Sześć frezarek MIKRON dla Lotus F1 Team (GF MACHINING SOLUTIONS). Zespół rajdowy Lotus F1 Team, startujący w wyścigach Formuły 1, kupił od GF Machining Solutions pięcioosiowe centra frezarskie ze zintegrowaną automatyzacją w celu zwiększenia możliwości technologicznych zakładu produkcyjnego.
336	Automatyzacja – droga do zwiększenia konkurencyjności na przykładzie firmy Kuźnia Sułkowice S.A. (YAMAZAKI MAZAK). Poszerzenie oferty Kuźni Sułkowice o wykonywanie obróbki mechanicznej odkuwek na obrabiarkach Yamazaki Mazak znacznie zwiększyło rentowność produkcji.
338	Makino a81nx – poziome centrum obróbkowe. Wyższa precyzja, większa sztywność, krótsze cykle obróbkowe (MAKINO). Wyjątkowa dokładność indeksowania, doskonały współczynnik usuwania materiału i krótsze cykle to tylko trzy spośród wielu atutów poziomego centrum obróbkowego Makino a81nx o szerokim zakresie zastosowania.
342	Innowacyjne rozwiązania firmy Sodick w elektroerozyjnych wycinarkach drutowych (SODITRONIK). Oferta nowej generacji obrabiarek – serii SLC – w których zamiast konwencjonalnej śrubo-nakrętki z silnikiem AC, instalowany jest silnik liniowy.
344	Wysoko dokładne szlifierki do płaszczyzn i profili (AMADA). Oferta szlifierek do wysoko wydajnej, precyzyjnej obróbki płaszczyzn i profili, które powstały jako efekt ścisłej współpracy fachowców firmy Amada z jej klientami.
376	Wiercenie elektroerozyjne (ZAP B.P.). Wiertarka elektroerozyjna BP93w umożliwiająca wykonywanie głębokich otworów lub otworów o małych średnicach za pomocą rurek miedzianych o średnicy 0,15 ÷ 3 mm, przez które tłoczona jest czysta woda pod wysokim ciśnieniem.
378	Sterowanie SINUMERIK 840D sl – nowe funkcje (SIEMENS). Dodatkowe funkcje w nowych wersjach sterowania przeznaczone do maszyn CNC o najbardziej skomplikowanej budowie, umożliwiające wykonanie obróbki detali w różnych technologiach.

Obróbka - inne rodzaje
446	Innowacyjna metoda strumieniowo-ścierna do usuwania zgorzeliny z wałów korbowych (RÖSLER). Maszyna do obróbki strumieniowo-ściernej w pełni zintegrowana ze zautomatyzowanym procesem produkcyjnym, umożliwiająca obróbkę i usuwanie zgorzeliny z opcją dobrania i regulacji różnych parametrów obróbki.

Obróbka plastyczna
364	Porównanie procesu łączenia podczas formowania oraz zgrzewania dla elementów struktury samochodu* - P. Bałon, A. Świątoniowski Przedstawiono coraz częściej stosowaną metodę łączenia śrub i nakrętek poprzez formowanie. Zaprezentowano jej podstawowe zalety oraz problemy, z jakimi się spotkano podczas prowadzenia badań. Prace dotyczyły zarówno samego łączenia, jak i testów wytrzymałościowych połączenia blachy z nakrętką oraz śrubą. Proces wtłaczania nakrętki porównano z tradycyjną metodą zgrzewania pierścieniowego lub garbkowego po wytłoczeniu żądanego kształtu, w celu analizy jakości połączenia. SŁOWA KLUCZOWE: łączenie podczas formowania, formowanie stali, analiza symulacji

Obróbka skrawaniem
350	Wpływ obróbki sekwencyjnej na topografię powierzchni stali utwardzonej* - W. Grzesik Celem przeprowadzonych badań była ocena skutków modyfikacji profilu (topografii) wstępnie kształtowanego w procesie toczenia stali 41Cr4 (utwardzonej do 57 HRC) ostrzem z CBN, a następnie poddanego nagniataniu kulką ceramiczną lub dogładzaniu oscylacyjnemu. W obu tych przypadkach obróbki sekwencyjnej następują zmiany profilu chropowatości w obrębie pików i/lub dolin, co prowadzi do zamierzonych zmian właściwości funkcjonalnych otrzymywanych powierzchni. Charakterystykę cech stereometrycznych obrobionych powierzchni oparto na zbiorze 12 S- i 13 V-parametrów 3D. Uzyskane wyniki potwierdzają celowość zastosowania obróbki sekwencyjnej łączącej operacje kształtowania ubytkowego i bezubytkowego w celu otrzymania powierzchni o wymaganych właściwościach funkcjonalnych. SŁOWA KLUCZOWE: struktura powierzchni, toczenie na twardo, nagniatanie kulką, dogładzanie oscylacyjne

Panorama
322	Przegląd informacji krajowych i zagranicznych

Przetwórstwo tworzyw sztucznych
448	Kompaktowa jednostka do wyciągania rdzeni formujących (FCPK BYTÓW). Nowe rozwiązanie do zastosowań, w których wymagana jest duża siła wyciągania rdzenia formującego za pomocą siłownika hydraulicznego.
453	Rozbieżność wyników wybranych badań wytrzymałościowych elementów wykonanych z tworzyw sztucznych* - T. Hinz, R. Lewkowicz Zaprezentowano różnice pomiędzy wynikami badań wytrzymałościowych – doświadczalnych i symulacyjnych – uzyskanymi podczas obciążania wybranego elementu wykonanego z tworzywa sztucznego. Skoncentrowano się na interpretacji modułu sprężystości materiału, z którego wykonano badany element, aby ułatwić zobrazowanie mechanizmu powstania wspomnianych różnic. Wskazano czynniki mające istotny wpływ na różne przebiegi krzywych naprężenia zredukowanego. SŁOWA KLUCZOWE: badania wytrzymałościowe, tworzywa sztuczne

Różne
444	SUPERBOLT® – połączenia śrubowe na miarę naszych czasów (NORD-LOCK). SUPERBOLT® to innowacyjna technologia skręcania za pomocą śrub i prętów gwintowanych. Proste i skuteczne systemy połączeń śrubowych, zwłaszcza wielkogabarytowych.

Wydarzenia
339	Targi Intec i Zuliefermesse 2015 w Lipsku. Europejskie spotkanie branży metalowej i maszynowej
340	Strategie opłacalnej produkcji w branży lotniczej. Seminarium Aerospace Makino - M. Kaczmarek
370	Wiadomości z ITM Polska: Dziewięć pawilonów pełnych nowości. India Show na targach ITM Polska. Ozłoceni na ITM Polska 2014
373	7. edycja targów TOOLEX – dla najbardziej wymagających
377	Wkrótce na Mazowszu rozpocznie działalność Centrum Innowacyjnych Technologii Lotniczych i Kosmicznych
390	Trwa odliczanie dni do targów AUTOMATICA - M. Pilewicz
390	Dzień Otwarty w Abplanalp Consulting - M. Kaczmarek
405	AUTOMATICON® 2014
417	100-lecie odnowienia tradycji Politechniki Warszawskiej
417	AGH liderem wśród polskich uczelni w liczbie zgłoszeń patentowych do EPO
417	XII Forum Inżynierskie „Innowacje w budowie mostów”
428	Targi przemysłu maszynowego w Kielcach
430	Za nami Heat Treatment Forum – spotkanie liderów rynku obróbki cieplnej
432	Spotkanie użytkowników programu ANSYS - K. Janus
450	Światowo i z rozmachem. EUROTOOL®, BLACH-TECH-EXPO 2014 w nowym Międzynarodowym Centrum Targowo-Kongresowym EXPO Kraków!
452	Dni otwarte w firmie ARBURG - I. Dziwiszek

Z działalności CIRP
414	Optymalizacja montażu* - M. Szafarczyk

* Artykuły recenzowane

Spis reklam
4metal.pl	385
Agmachine Techno Co., Ltd.	369
APX	351
Bihler	359
Bodycote	430
Bystronic	329
DMG MORI	475
Edgecam	465
Evatronix	471
Faro	437
FCPK Bytów	449
Galika	346
Ganro Industrial Corp.	369
GF Machining Solutions	II okł.
Halbronn	327
Hermle	318
Hexagon Metrology	433
Hiwin	377
Hwacheon	353
Igus	441
Inmet-BTH	423
Iscar	IV okł.
JG Service	417
Jutech	385
Kapp Niles	373
Kennametal	400
KTR	375
Leistritz	348
machine.pl	474
Makino	363
Metal Team	355
metale24.pl	432
Nachi	415
narzedziownia.org	432
Oberon	385
Overmax	375
Pramet	411
Prima Power	367
Rands	357
Renishaw	431
Romatex	341
Sandvik Coromant	317
Schunk	375
Seco	III okł.
Siemens Industry Software (PLM)	457
STR-Faktor	365
Studer	347
Takisawa	331
Targi AMB, Stuttgart	371
Targi CONTROL-TECH, Kielce	429
Targi EUROTOOL, Kraków	402, 451
Targi KOMPOZYT-EXPO, Kraków	427
Targi MSPO, Kielce	372
Targi TOOLEX, Sosnowiec	374
TML Technologie	wkł.
Tock-Automatyka	381
Traub	349
Vargus	403
Walter	I okł., s. 387
WJS	361
Yamazaki Mazak	476