Branżę tworzyw sztucznych czekają kosztowne zmiany

09-04-2025

Branża tworzyw sztucznych to ważna gałąź polskiej gospodarki. Według danych Fundacji Plastics Europe ten sektor zatrudnia ok. 225 tys. pracowników i stabilnie się rozwija: średnia roczna stopa wzrostu (CAGR) produkcji sprzedanej w cenach bieżących w latach 2011–2022 wyniosła 8,7% (wobec 7,8% dla całego przetwórstwa przemysłowego).

Krajowa produkcja tworzyw sztucznych jest szacowana na ok. 1,7 mln t, a ich odbiorcą jest przede wszystkim sektor opakowaniowy (34% całkowitego zużycia), budownictwo (19%) i motoryzacja (11%). Jednak zapotrzebowanie na tworzywa sztuczne ze strony polskich przetwórców konsekwentnie rośnie i według Plastics Europe sięga ok. 4,1 mln t, dlatego duża część tego zapotrzebowania jest pokrywana surowcami z importu. Transformacja sektora w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego jest więc kluczowa – zarówno dla ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko, jak i dla zwiększenia niezależności surowcowej.

Wdrażanie gospodarki obiegu zamkniętego w firmach wiąże się z wysokimi kosztami, zwłaszcza na początkowym etapie. Oprócz inwestycji w technologie recyklingowe konieczne są m.in. zmiany w modelach biznesowych, liniach produkcyjnych oraz sposobach zarządzania danymi. Według danych Plastics Europe średni czas zwrotu z inwestycji w nowe technologie recyklingu wynosi ok. 7–10 lat, co stanowi barierę dla mniejszych firm.

Rok 2025 przynosi istotne zmiany w przetwórstwie tworzyw sztucznych, kształtowane przez nowe regulacje Unii Europejskiej oraz dynamicznie rozwijające się technologie w branży wtryskarek.

Nowe regulacje Unii Europejskiej

Unia Europejska wprowadza szereg przepisów mających na celu ograniczenie negatywnego wpływu tworzyw sztucznych na środowisko. Od 11 lutego 2025 r. obowiązują przepisy ograniczające stosowanie jednorazowych opakowań z tworzyw sztucznych, z planem ich całkowitego wycofania z rynku do 2030 r. Jednorazowe opakowania stanowią 36% odpadów komunalnych, co skłoniło UE do podjęcia zdecydowanych działań w tym zakresie.

Dodatkowo, od 1 października 2025 r. w Polsce zostanie wprowadzony system kaucyjny obejmujący m.in. plastikowe butelki o pojemności do 3 litrów. Wdrożenie tego systemu, którego koszt szacuje się na 14 miliardów złotych, stanowi wyzwanie zarówno dla producentów, jak i operatorów, wymagając inwestycji w infrastrukturę do zbiórki i recyklingu opakowań.

Ponadto, rozporządzenie PPWR (Packaging and Packaging Waste Regulation) nakłada obowiązek, aby od 2030 r. co najmniej 70% opakowań nadawało się do recyklingu, co wymaga dostosowania procesów produkcyjnych i inwestycji w nowe technologie.

Nowości w branży wtryskarek

Branża wtryskarek dynamicznie się rozwija, koncentrując się na automatyzacji, efektywności energetycznej oraz zrównoważonym rozwoju. Oto kluczowe trendy innowacyjne, które kształtują rynek:

● Elektryfikacja i energooszczędność

Nowoczesne wtryskarki coraz częściej są elektryczne lub hybrydowe, co pozwala na:

✔ mniejsze zużycie energii (nawet o 50% w porównaniu do maszyn hydraulicznych)

✔ większą precyzję i powtarzalność procesu

✔ redukcję emisji CO₂ w zakładach produkcyjnych

Nowa generacja maszyn firmy Arburg Allrounder More oferuje elektryczny układ zamykania oraz serwomotory chłodzone wodą, które zmniejszają zużycie energii.

● Automatyzacja i Przemysł 4.0

Integracja systemów cyfrowych i IoT pozwala na:

✔ monitorowanie parametrów pracy w czasie rzeczywistym

✔ predictive maintenance (predykcyjne utrzymanie ruchu)

✔ optymalizację cyklów produkcyjnych

System AI iQ process observer firmy ENGEL analizuje setki parametrów wtrysku i automatycznie koryguje proces w celu poprawy jakości i wydajności.

● Zrównoważony rozwój i recykling

Firmy wprowadzają bardziej ekologiczne rozwiązania, takie jak:

✔ wykorzystanie tworzyw biodegradowalnych i recyklatów

✔ ograniczanie ilości odpadów poprzez precyzyjne dozowanie surowca

✔ wtryskarki zoptymalizowane pod kątem przetwarzania tworzyw z recyklingu

Maszyny ENGEL duo i victory dostosowano do przetwarzania PCR (post-consumer recycled plastics), zwiększając efektywność ponownego wykorzystania tworzyw.

● Wtrysk wielokomponentowy i nowe technologie materiałowe

Firmy rozwijają technologie umożliwiające:

✔ produkcję bardziej złożonych elementów w jednym cyklu

✔ połączenie różnych materiałów (np. miękkie + twarde tworzywa)

✔ wtrysk ciekłych silikonów (LSR), pianki PUR i kompozytów

KraussMaffei FiberForm umożliwia formowanie wtryskowe z użyciem włókien wzmacniających, co pozwala na tworzenie ultralekkich komponentów dla branży motoryzacyjnej.

● Rozwój wtrysku dla e-mobility

✔ wzrost zapotrzebowania na komponenty do pojazdów elektrycznych

✔ nowe technologie wtrysku dla produkcji obudów baterii, izolacji przewodów oraz lekkich konstrukcji samochodowych

Firma Wittmann Battenfeld opracowała wtryskarki do precyzyjnego wtrysku cienkościennych komponentów dla sektora e-mobility.

Na targach Plastpol 2025 w Kielcach zaprezentowane zostaną najnowsze na świecie maszyny do przetwórstwa tworzyw sztucznych, w tym innowacyjne wtryskarki, wytłaczarki, rozdmuchiwarki oraz linie do recyklingu i produkcji opakowań z tworzyw sztucznych. Oferta obejmie również szeroki asortyment granulatów polietylenowych i polipropylenowych, regranulatów oraz różnorodnych barwników i dodatków do tworzyw, w tym ekologicznych.