Szacowanie niepewności pomiaru – metoda Monte Carlo *

Evaluation of measurement uncertainty – Monte Carlo method

Wojciech Płowucha, Władysław Jakubiec, Paweł Rosner | 06-12-2017

Mechanik nr 12/2017 - Metrologia techniczna

STRESZCZENIE: Przedstawiono zalety metody Monte Carlo w porównaniu z metodami szacowania niepewności pomiaru typu A i B. Omówiono problem wyznaczania niepewności w przypadku dwóch lub więcej dominujących składników. Zaprezentowano wyniki eksperymentu mającego na celu ocenę wpływu strategii próbkowania na niepewność pomiaru odchyłki okrągłości. Przeanalizowano kwestię „błędu systematycznego” przy szacowaniu niepewności pomiarów współrzędnościowych.

SŁOWA KLUCZOWE: niepewność pomiaru, metoda Monte Carlo, pomiary współrzędnościowe

ABSTRACT: Advantages of Monte Carlo method are presented and compared with A and B type method of measurement uncertainty evaluation. Problem of uncertainty determination, in case of two or more dominant components, is discussed. Results of experiment to evaluate impact of probing strategy on measurement uncertainty of roundness deviation are presented. Issue of ‘systematic error’ in evaluation of coordinate measurement uncertainty is analyzed.

KEYWORDS: measurement uncertainty, Monte Carlo method, coordinate measurement

BIBLIOGRAFIA / BIBLIOGRAPHY:

JCGM 100: 2008 Evaluation of measurement data. Guide to the expression of uncertainty in measurement.
Jakubiec W., Płowucha W., Rosner P. „Szacowanie niepewności pomiaru w budowie maszyn. Budżet niepewności”. Mechanik. 12 (2016): s. 1802–1805.
Jakubiec W., Płowucha W., Rosner P. „Szacowanie niepewności pomiaru w budowie maszyn. Dyskusja budżetu niepewności”. Mechanik. 12 (2016): s. 1806–1808.
JCGM 101: 2008 Evaluation of measurement data. Supplement 1 to the “Guide to the expression of uncertainty in measurement”. Propagation of distributions using a Monte Carlo method.
Trapet i in. „Traceability of coordinate measurements according to the method of the virtual measuring machine”. Braunschweig: PTB, 1999.
„Poznaj Minitab 16”. Minitab Inc. 2010.
GUM Workbench User Manual for Version 1.3, 2.3 and 2.4. Metrodata GmbH. Weil am Rhein 2011.
EA-4/02 M: 2013 Wyznaczanie niepewności pomiaru przy wzorcowaniu.
ISO/TS 15530-4:2008 Geometrical Product Specifications (GPS). Coordinate measuring machines (CMM): Technique for determining the uncertainty of measurement. Part 4: Evaluating task-specific measurement uncertainty using simulation.
https://www.dtcenter.org/met/users/docs/write_ups/circle_fit.pdf.
PN-EN ISO 15530-3:2011 – Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Współrzędnościowe maszyny pomiarowe (CMM): Metoda wyznaczania niepewności pomiaru. Część 3: Zastosowanie przedmiotów wzorcowych i wzorców.
ISO/TS 15530-3:2004 Geometrical Product Specifications (GPS). Coordinate measuring machines (CMM): Technique for determining the uncertainty of measurement. Part 3: Use of calibrated workpieces or standards.
Jakubiec W., Płowucha W. „Wyznaczanie niepewności pomiarów współrzędnościowych. Cz. 3. Zastosowanie przedmiotu wzorcowego”. Mechanik. 8–9 (2014): s. 113–121.